Vol verwachting……….. komen vele geïnteresseerden deze donkere, regenachtige novemberavond de zaal van ’t Knooppunt binnen. Wat gaat het witte doek daar achter in de zaal ons tonen vanavond?
Hans Jonker noemt zichzelf bij zijn introductie behalve natuurfilmer ook vooral een filmhobbyist. Als je bedenkt dat hij vele maanden tot wel een half jaar bezig is om één film in elkaar te zetten, moet er ook echt wel sprake zijn van een hobby. Allereerst is hij met veel geduld en passie bezig met het verzamelen van de filmbeelden, gevolgd door de montage die door hem zelf wordt gedaan. Hoewel Hans dit jaar veel opnames in het buitenland heeft gemaakt, wil hij ons ook zijn filmbeelden van de natuur in Nederland niet onthouden. Dicht bij huis zien we opnames van de boomkikker en de groene specht in het Vledderveld. De spechten hebben jongen en van zeer dichtbij is het voederen van hun kroost vastgelegd. Haarscherp zien we het mannetje met het rood in de zwarte baard. Behalve veel vogelsoorten in hun woongebieden zijn er ook prachtige opnames van het driedoornig stekelbaarsje, de das, het pimpernelblauwtje, dansende bomen en de bronst van de edelherten. Het burlen van de imposante dieren op de Veluwe trekt niet alleen hindes maar ook veel fotografen aan!
In de volgende film neemt Hans ons mee naar Bulgarije, ‘het land van de wielewaal’, waar ieder jaar meer dan tweehonderd paren van deze vogelsoort vanuit Afrika in een bepaald gebied neerstrijken. We leren dat de wielewaal zich het liefst ophoudt in dicht bebladerde bomen langs de waterkant. Een andere eigenschap van deze vogels is dat ze graag communiceren met buren. Ook nemen ze vaak een kijkje bij elkaars nest en als het nodig is verlenen ze ‘mantelzorg’ en schieten ze te hulp als er rovers in de buurt zijn. Buurtpreventie om een voorbeeld aan te nemen! Om de opnames van de wielewalen in hun nesten te maken, zoekt Hans een nest vlakbij een huis. De vogels zijn dan al gewend aan geluid en dat geeft hem de kans rustig zijn stellage op te bouwen. Andere vogels die zijn gefilmd tegen de achtergrond van het fascinerende Bulgaarse landschap zijn: scharrelaar, hop, appelvink, rotskruiper, en aalscholver. De werking van het zuur van de uitwerpselen van de laatste vogelsoort op de bomen geeft het decor iets surrealistisch.
Na de pauze gaan we kijken naar de bekroonde film ‘Gieren in de mist’. We ‘reizen’ hiervoor naar de zuidkant van de Pyreneeën in Spanje waar de film begint met ‘gieren in de regen’. Met hun vleugels als een doorweekte regenjas om zich heen geslagen, zitten de vale gieren enigszins triest om zich heen te kijken. Om weer te kunnen vliegen moeten de natte vleugels eerst gedroogd worden, wat ze doen door de ze te spreiden. Opvallend bij de vale gieren is de kale hals die ervoor zorgt dat er bij het foerageren diep in de karkassen geen verontreiniging van dit lichaamsdeel plaatsvindt. Zou de hals bedekt zijn met veren dan was de kans op infectieziekten veel groter. In hoogtijdagen bestond de populatie in dit gebied uit wel 22.000 gieren. Er was voldoende voedsel omdat kadavers door de plaatselijke boeren op bepaalde voederplaatsen werden neergelegd. Nadat dit vanaf 2007 niet meer was toegestaan, nam het aantal gieren dramatisch af. Doordat ze noodgedwongen hun voedsel gingen zoeken op vuilnisbelten ontstonden bovendien allerlei ziekten, waardoor de aantallen nog verder achteruit gingen. Hans zijn mening is dat de gieren de dupe zijn geworden van een politiek steekspel en dat het wachten is op een nieuw soort evenwicht tussen regelgeving en natuur.
Als toegift toont Hans ons deze avond zijn nieuwste film ‘ Scandinavië, het magische noorden’. De film is net klaar dus wij zijn als het ware aanwezig bij de première. We beginnen in Finland met een temperatuur van vele graden onder nul. Na even toeschouwer te zijn in het theater van de bolderende korhoenders, richt de camera zich vervolgens op een heel andere diersoort; uit de mist komt een indrukwekkend, grote bruine beer. En we krijgen er nog veel meer te zien. Allen van zeer dichtbij gefilmd en je vraagt je even af hoe je je als cameraman beschermt tegen een mogelijke aanval van een dergelijk reusachtig dier? Maar Hans stelt ons gerust en vertelt dat de beren als je ze met rust laat niet gevaarlijk zijn. Vervolgens gaan we naar Noorwegen waar het herfst is. We krijgen een kudde muskusossen te zien; imponerende dieren die je doen denken aan prehistorische tijden.
Ten slotte nog mooie beelden van het magische noorderlicht en Hans zijn slotwoorden deze avond zijn: Scandinavië is een sprookjeswereld die blijft boeien!
En door de prachtige opnames van natuurfilmer Hans Jonker, hebben wij deze avond kunnen meegenieten van de betoverende natuur op verschillende plaatsen in de wereld. Ook zeker complimenten voor de keuze van de muziek die als een identificatie met het landschap de beelden nog extra versterkte.
Josée Janssen